بررسی تأثیر ماه مبارک رمضان بر بازدهی، نوسان پذیری بازده و تعداد معاملات در بورس اوراق بهادار تهران

چکیده رساله یکی از موضوعاتی که در ادبیات مالی و سرمایه گذاری مورد توجه گسترده و فراگیر قرار گرفته است، مبحث کارآیی بازار است. بازار کارآ بازاری است که قیمت در آن با سرعت تحت تأثیر اخبار و اطلاعات قرار گیرد و هیچگونه الگو و روندی در رفتارهای آینده آن نتوان متصور شد و به عبارت دیگر قیمت ها تابع گشت تصادفی است. مطالعات بسیاری در حوزه تئوری بازر کارآ صورت گرفت که بخشی به تأیید یافته ها و نتایج قبلی پرداخته و برخی دیگر شواهدی علیه کارآیی بازار و فرضیه بازار کارآ ارائه نمودند. وجود بی قاعدگی های تقویمی حاکی از وجود الگویی مشخص و روندی قابل پیش بینی در رفتار قیمت سهام است که اساس تئوری بازار کارآ را زیر سوال می برد. بی قاعدگی های فصلی مربوط به نوسان پذیری بازده مربوط به رویدادهای تقویمی متحرک به عنوان مثال ماه مبارک رمضان کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است. این پژوهش به بررسی تأثیر ماه مبارک رمضان بر بازدهی، نوسان پذیری بازده و تعداد معاملات در بورس اوراق بهادار تهران طی بازده زمانی 1377 تا 1389 می پردازد. بازدهی و نوسان پذیری هفتگی برای شاخص های کل، قیمت و بازده نقدی، بازار اول، بازار دوم، صنعت و مالی محاسبه و از مدل رگرسیون معمولی و تصریح مدل های گارچ برای برآورد مدل های بازدهی و نوسان پذیری استفاده گردید. همچنین مدل رگرسیون معمولی برای تخمین تعداد معاملات هفتگی مورد استفاده قرار گرفت. بررسی داده های مربوط به بازدهی و نوسان پذیری نشان داد که نتایج مربوط به تأثیر ماه رمضان بر بازدهی و نوسان پذیری در دوره اصلی و دوره های فرعی اول و دوم برای شاخص های مختلف متفاوت است. ماه رمضان بر میانگین بازدهی شاخص های کل، قیمت و بازده نقدی، بازار اول، بازار دوم و صنعت تأثیر معناداری ندارد اما بر شاخص مالی تأثیر آن معنادار است و بر نوسان پذیری بازدهی شاخص های کل، قیمت و بازده نقدی، بازار دوم، و مالی تأثیر منفی و معنادار دارد و بر نوسان پذیری بازدهی شاخص های بازار اول و صنعت تأثیر معناداری ندارد. نتایج این پژوهش می تواند کارآیی بازار در سطح ضعیف را به چالش بکشاند.